Σχέδιο σχολικού κανονισμού 1ου ΕΠΑΛ Γαλατσίου
Η σχολική κοινότητα είναι μία οργανωμένη ομάδα που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας. Το σχολείο προετοιμάζει τους νέους να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία. Η εσωτερική οργάνωση της σχολικής ζωής πρέπει να είναι τέτοια ώστε να εκπαιδεύει και να διαπαιδαγωγεί σύμφωνα με τα πρότυπα και τις ανάγκες μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Η δημοκρατική οργάνωση της σχολικής κοινότητας προϋποθέτει κανόνες, όρια, κατανομή ρόλων και ευθυνών και ιεραρχική διάρθρωση. Τα παραπάνω καθορίζονται, στο μεγαλύτερο μέρος τους από την εκπαιδευτική νομοθεσία, είναι όμως παιδαγωγικά απαραίτητο να καταγραφούν και να εξειδικευθούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, με τη συνεργασία και τη συναίνεση όλων των μελών της σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων).
Προσέλευση - συγκέντρωση
Η έγκαιρη προσέλευση μαθητών και εκπαιδευτικών στο σχολείο και η τήρηση του χρόνου έναρξης και λήξης της σχολικής λειτουργίας δείχνουν ότι όλοι αναγνωρίζουν πόσο σημαντικό ρόλο έχει το σχολείο και πόσος σεβασμός πρέπει να επιδεικνύεται στην αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου. Σε αντίθετη περίπτωση ευτελίζεται το κύρος του σχολείου και απαξιώνεται ο ρόλος του.
Όλοι οι μαθητές, και οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι έχουν μάθημα την πρώτη ώρα, πρέπει να παρευρίσκονται στην πρωινή συγκέντρωση του σχολείου. Αυτή είναι η μοναδική ευκαιρία συγκέντρωσης και επαφής όλης της σχολικής κοινότητας, ενημέρωσης και ψυχολογικής προετοιμασίας για το εκπαιδευτικό έργο που θα ακολουθήσει.
Με τη σημερινή σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν αρκετοί μαθητές άλλων θρησκειών οι οποίοι έχουν προφανώς το δικαίωμα να μη μετέχουν στην πρωινή προσευχή. Έχουν όμως παράλληλα και την υποχρέωση να σέβονται το δικαίωμα της ενεργού συμμετοχής των υπολοίπων.
Αποχώρηση των μαθητών
Η αποχώρηση των μαθητών γίνεται με τη λήξη του σχολικού ωραρίου.
Σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικού οι μαθητές δεν αποχωρούν από το σχολείο, αφού υπάρχει η πιθανότητα τροποποίησης του προγράμματος από τη διεύθυνση, προς όφελος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η αποχώρηση των μαθητών, σε κάθε περίπτωση, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της διεύθυνσης, αφενός δημιουργεί προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία και αφετέρου ακυρώνει τη λειτουργία του σχολείου όσον αφορά στην ευθύνη του για την προστασία τους.
Σημειώνεται βέβαια ότι είναι δυνατή η αποχώρηση μαθητή από το σχολείο σε περιπτώσεις ασθενειών ή άλλων υποχρεώσεων, αλλά πάντα με τη άδεια της διεύθυνσης και την ενημέρωση του γονέα ή κηδεμόνα, όταν δεν είναι σε γνώση του η κατάσταση.
Κλίμα μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας ή το εργαστήριο
Η τάξη, η ησυχία και το ήρεμο κλίμα μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας και το σχολικό εργαστήριο είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την παραγωγή του επιδιωκόμενου σχολικού έργου. Το μάθημα δεν πρέπει να διακόπτεται εξαιτίας αυτών που καθυστερούν, όταν μάλιστα αυτό γίνεται κατ’ εξακολούθηση ή σκοπίμως οι μαθητές δεν θα γίνονται δεκτοί στην τάξη και θα υπάρχουν οι ανάλογες συνέπειες. Επίσης η χρήση, από τους μαθητές, κινητών τηλεφώνων, όπως και οποιασδήποτε άλλης προσωπικής συσκευής καταγραφής ή αναπαραγωγής εικόνας και ήχου κατά τη διάρκεια του μαθήματος, δεν μπορεί να επιτραπεί, τόσο διότι αποσπά την προσοχή τους, όσο και για τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Άλλωστε, όπως αναφέρεται και παρακάτω, δεν επιτρέπεται η κατοχή τέτοιων συσκευών γενικά στο χώρο του σχολείου, σύμφωνα με πρόσφατη υπουργική απόφαση.
Σημειώνεται εδώ ότι και η κατανάλωση τροφών ή ποτών (εξαιρουμένου βέβαια του νερού) πρέπει να αποφεύγεται αφού οι αίθουσες δεν είναι διαμορφωμένες για την εξυπηρέτηση τέτοιου είδους αναγκών. Επιπλέον η κατάσταση αυτή ενδεχομένως να φέρει σε δύσκολη θέση κάποιους μαθητές, οι οποίοι να έχουν την ίδια ανάγκη την δεδομένη στιγμή, χωρίς όμως να έχουν τη δυνατότητα ικανοποίησής της.
Κλίμα εκτός των αιθουσών διδασκαλίας
Το σχολείο με τις αρχές και τους κανόνες λειτουργίας του οφείλει να αποδοκιμάσει την επιβλαβή, άχρηστη και επικίνδυνη συνήθεια του καπνίσματος η οποία, δυστυχώς, εδραιώνεται σ' αυτή την ηλικία. Δεν μπορεί λοιπόν το σχολείο να επιτρέψει το κάπνισμα σε καμία περίπτωση, συμπεριλαμβανομένου και του ηλεκτρονικού, πολύ δε περισσότερο εφόσον αυτό επιτάσσεται από σχετικό νόμο που απαγορεύει το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους.
Η κατοχή κινητών τηλεφώνων και άλλων συσκευών καταγραφής ή επεξεργασίας εικόνας και ήχου στο χώρο του σχολείου δεν επιτρέπεται, όπως ορίζουν άλλωστε οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις. (αναφέρεται και παραπάνω). Η ανάγκη για επικοινωνία καλύπτεται επαρκώς με τα τηλεπικοινωνιακά μέσα που διαθέτει το σχολείο.
Εξυπακούεται ότι σε περίπτωση απώλειας οποιασδήποτε από τις παραπάνω μη επιτρεπόμενες συσκευές μέσα στο χώρο του σχολείου, η ευθύνη βαρύνει αποκλειστικά τον κάτοχό της και όχι το σχολείο.
Τέλος η προστασία της υγείας των μαθητών επιβάλλει τη λήψη μέτρων προς αποτροπή χρήσης συσκευών που λειτουργούν με ακτίνες laser (laser pointers), ειδικά μάλιστα μετά τις πρόσφατες περιπτώσεις απώλειας όρασης μαθητών από χρήση τέτοιων συσκευών.
Εκδηλώσεις, επισκέψεις, εκδρομές κλπ.
Η παιδαγωγική διαδικασία ενός σχολείου δεν εξαντλείται βέβαια μόνο με τα μαθήματα. Οι ενδοσχολικές και εξωσχολικές εκδηλώσεις, οι εκπαιδευτικές επισκέψεις, αλλά ακόμη και οι περίπατοι και οι εκδρομές έχουν πολύ μεγάλη σημασία και θα πρέπει οι μαθητές να δείχνουν την ανάλογη ανταπόκριση και πολύ περισσότερο να μην δημιουργούν προβλήματα κατά την διεξαγωγή τους.
Γενικά ζητήματα
- Οι εκπαιδευτικοί είναι υπεύθυνοι για την ασφάλεια των μαθητών και τις συνθήκες υγιεινής διαβίωσής τους κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο σχολείο. Είναι επομένως απαραίτητη η συμμόρφωση των μαθητών με τις υποδείξεις των διδασκόντων ή εφημερευόντων εκπαιδευτικών, τόσο κατά την είσοδο και την αποχώρησή τους από το σχολείο, όσο και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων ή και πιθανών κενών ωρών διδασκαλίας. Οι μαθητές βέβαια δεν πρέπει να αγνοούν τις παρατηρήσεις και τις παραινέσεις εκπαιδευτικών της συστεγαζόμενης σχολικής μονάδας, που αφορούν στην εύρυθμη και ομαλή συνύπαρξη των σχολικών κοινοτήτων.
- Σημειώνεται ότι κατά την διάρκεια των διαλειμμάτων οι μαθητές εξέρχονται από τις αίθουσες και μεταβαίνουν στους αύλειους χώρους του σχολείου. Με τον τρόπο αυτό αφενός αναζωογονείται ο οργανισμός τους και αφετέρου διευκολύνεται ο αερισμός των αιθουσών.
- Η φοίτηση των μαθητών πρέπει να είναι τακτική και η παρακολούθηση όλων των μαθημάτων ανελλιπής και όχι επιλεκτική. Οι απουσίες των μαθητών και οι συνέπειες αυτών, όπως προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία, είναι ένα σοβαρότατο θέμα το οποίο θα αντιμετωπίζεται από κοινού από το σχολείο και την οικογένεια. Η μη τακτική φοίτηση, μπορεί εύκολα να καταλήξει σε ανεπαρκή, με βάση το όριο των απουσιών που υπάρχει στη νομοθεσία, δημιουργώντας την ανάγκη της επανάληψης φοίτησης στην ίδια τάξη λόγω μαθησιακού κενού. Εξάλλου παγιώνει στη συνείδηση του μαθητή την αντίληψη ότι η εργασία και η συνέπεια στις υποχρεώσεις δε συγκαταλέγονται στις αρετές των ανθρώπων, πράγμα που είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που επιδιώκεται στο σχολείο.
- Το σχολείο πρέπει να καλλιεργεί το σεβασμό στην προσωπικότητα, στις ιδιαίτερες ανάγκες και στις κοινωνικές, πολιτιστικές, θρησκευτικές ή φυλετικές ιδιαιτερότητες του μαθητή, πράγμα που επιβάλλεται και από την πολυπολιτισμική συγκρότηση της σύγχρονης κοινωνίας μας. Δεν μπορεί επομένως να ανεχθεί κανενός είδους συμπεριφορά που να αντιβαίνει στα παραπάνω δημιουργώντας διακρίσεις ή φαινόμενα εκφοβισμού ανάμεσα στους μαθητές.
- Στο σχολείο πρέπει επίσης να καλλιεργείται στους μαθητές η αίσθηση του σεβασμού της σχολικής περιουσίας (χώροι, εποπτικό υλικό και υλικοτεχνική υποδομή) και της ευθύνης σε ό,τι αφορά την διατήρησή της σε καλή κατάσταση. Αυτό άλλωστε επισημαίνεται και από τον κανονισμό των μαθητικών κοινοτήτων. Δεν μπορεί επομένως να επιτραπεί η υποβάθμιση και η κακοποίηση των χώρων ή η καταστροφή των μέσων και των υλικών του σχολείου. Οποιαδήποτε φθορά , ζημιά ή καταστροφή , όταν μάλιστα είναι εσκεμμένη, θα αντιμετωπίζεται δραστικά επιφέροντας τις σχετικές συνέπειες στον υπεύθυνο.
Επισημαίνεται ότι όλοι οι χώροι του σχολείου καθαρίζονται καθημερινά και ότι υπάρχουν καλάθια απορριμμάτων παντού. Οφείλουμε λοιπόν να συμβάλουμε όλοι σε αυτή τη προσπάθεια διατήρησης της καθαριότητας που, εκτός από δείγμα πολιτισμού είναι και προϋπόθεση υγιεινής διαβίωσης τόσο στις αίθουσες όσο και στους κοινόχρηστους χώρους του σχολείου μας.
Αποκλίσεις των μαθητών από τη δημοκρατική συμπεριφορά και τους όρους της ισότιμης συμμετοχής στη ζωή του σχολείου, αλλά και από τον οφειλόμενο σεβασμό στον εκπαιδευτικό, στο συμμαθητή τους και στη σχολική περιουσία, από όλα αυτά δηλαδή που το σχολείο θέτει ως κανόνες της λειτουργίας του, πρέπει να θεωρούνται σχολικά παραπτώματα. Σε κάθε περίπτωση όταν οι μαθητές δεν μπορούν να λύσουν τις τυχόν μεταξύ τους διαφορές με το διάλογο, απευθύνονται από κοινού ή μόνοι τους στο διευθυντή ή στους καθηγητές τους.
Τα σχολικά παραπτώματα θα αντιμετωπίζονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με γνώμονα την αρχή ότι η κατασταλτική αντιμετώπισή τους (δηλαδή η επιβολή ποινών) είναι η τελευταία επιλογή και αφού έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες παιδαγωγικές δυνατότητες. Η επιείκεια χωρίς όρια νομιμοποιεί τις αποκλίσεις και καλλιεργεί την αντίληψη της ατιμωρησίας.
